ઉદ્યોગ; વ્યવસાય (2) હિલચાલ (3) સાંસારિક વિષયોમાં કે કામકાજમાં મચ્યા રહેવું તે

અવંતિ વગેરે દેશ; ઉજજૈન કે બીજી કોઈ પવિત્ર જગ્યા.

આરંભ; ઉત્પત્તિ.

આવિર્ભાવ; પ્રકટીભવન.

( વેદાંત ) ઉત્કટ ઈચ્છારૂપ રાગ વડે જન્ય ગુણ.

ઉદ્યોગ; ધંધો; બહોળું કામ; વ્યવસાય; કામકાજ વગેરે સંસારની મોહમાયાની જાળમાં આમતેમ સુખ શોધતાં અથડાતા ફરવું તે; લોકવ્યવહાર સાથેની વૃત્તિ.

( ન્યાય ) એ નામનું એક પ્રમેય. પ્રમેય બાર છે: આત્મા, શરીર, ઈંદ્રિય, અર્થ, બુદ્ધિ, ધર્મ, પ્રવૃત્તિ, દોષ, પ્રેત્યભાવ, ફલ, દુ:ખ અને અપવર્ગ.

કાપકૂપ; શસ્ત્રક્રિયા.

કાયદાની લાગુ કરી શકાય તેવી સ્થિતિ કે મર્યાદા.

ખબર; સમાચાર; સંદેશો; વાર્તા; વૃત્તાંત્ત.

ખંત.

( ગણિત ) ગુણક; ગુણનાર; ગુણકાંક.

જીવનને ટકાવવા અને શોભાવવા માટે કરાતો યત્ન; વ્યાપાર; વ્યવસાય.

ધર્મમાં પ્રવૃત્તિ; કર્મમાર્ગ; શાસ્ત્રવિહિત વિષયમાં પ્રવૃત્તિ.

નિવૃત્તિથી ઊલટો વ્યવસાય; આત્માની બહિર્મુખ વૃત્તિ.

પાણી વગેરેનો કાયમનો પ્રવાહ; વહેવું તે.

( વેદાંત ) પોતપોતાના વિષયમાં ઈંદ્રિયો વગેરેનો સંચાર.

પ્રભાવશીલતા.

પ્રયત્ન.

( ન્યાય ) મન, વચન અને કાયાનો વ્યાપાર.

યજ્ઞાદિ વ્યાપાર.

રજોગુણનો ધર્મ.

વલણ.

( ન્યાય ) વાણી, બુદ્ધિ અને શરીરના કાર્યનો આરંભ. તેના ત્રણ પ્રકાર છે: (૧) વાગારંભ, (૨) શરીરારંભ અને (૩) બુદ્ધયારંભ. મનુષ્યનો વચનનું ઉચ્ચારણ કરવામાં અનુકૂળ યત્ન તે વાગારંભ. શરીરની ચેષ્ટાને અનુકૂળ યત્ન ને શરીરારંભ અને તે બંને પ્રયત્નથી ભિન્ન યત્ન તે બુદ્ધયારંભ કહેવાય છે. એ બુદ્ધયારંભ નામે પ્રયત્ન ધ્યાનાદિને અનુકૂળ હોય છે. રાગદ્વેષ સારાં નરસાં કામમાં પ્રવૃત્ત કરાવે છે.

વિધિવાકય.

( વેદાંત ) શબ્દોની અર્થનો બોધ કરવારૂપ શકિત; શબ્દોની અર્થબોધક એક શકિત.

સંન્યાસ ન લેતાં મરણ પર્યંત ચાતુર્વણ્ય વિહિત નિષ્કામ કર્મ કરતાં રહેવું તે.

સાંસારિક વિષયોમાં મચ્યા રહેવું તે.

હાથીનો મદ; હાથીના ગંડસ્થલમાંથી ઝરતું પાણી.

હિલચાલ; મહેનત; કામકાજ.