૧. ઘસાતું બોલવું = હલકું બોલવું; વાંકું બોલવું.
૨. ન બોલ્યામાં નવ ગુણ = મૌનવૃત્તિ સેવવામા ફાયદો હોય છે.
૩. નામ બોલવું = ગાળ દેવી.
૪. બે મોઢે બોલવું = ગમે તેમ બડબડવું; મરજીમાં આવે તેમ બોલવું.
૫. બોલતાં તો બધાને આવડે = જવાબ આપવો તે સહેલું કામ છે; બોલીને બગાડવું તે સહેલું છે.
૬. બોલતું ચાલતું = જીવતું; સાજું સમું.
૭. બોલવા ઉપરથી માણસની પરીક્ષા = માણસ પોતાના બોલવા ઉપરથી પરખાય છે; વાણી એ મનનું ચિત્ર છે.
૮. બોલવું ચાલવું = (૧) વાતચીત કરવી. (૨) સંબંધ હોવો.
૯. બોલવું થવું = બોલાચાલી કે તકરાર થવી.
૧૦. બોલવું ને લોટ ફાકવો, એ બે સાથે ન બને = કોઈ શબ્દો બોલી નાખવા અને પછી બોલેલા શબ્દો પાછા ખેંચી લેવા એ બની શકે નહિ.
૧૧. બોલવું બકારવું = જવાબ આપવો.
૧૨. બોલી ઊઠવું = વચમાં કે ઉતાવળે બોલવા માંડવું.
૧૩. બોલી જવું = (૧) ઉતાવળમાં કે વગર વિચાર્યે બોલી નાખવું કે બોલાઈ જવું; વગર વિચાર્યુ ઉતાવળે બોલવું. (૨) મોઢે કરેલું સંભળાવી જવું.
૧૪. બોલી દેવું = સંકોચ રાખ્યા વગર કહી દેવું; જણાવી દેવું.
૧૫. બોલી નાખવું = (૧) કબૂલ કરી દેવું; જણાવી દેવું. (૨) સંકોચ રાખ્યા વિના કે છુપાવ્યા વિના કહી દેવું.
૧૬. બોલી બગાડવું = ન બોલવાનું બોલીને કામ કે સંબંધ બગાડવો.
૧૭. બોલી બતાવવું = કહી બતાવવું.
૧૮. બોલી બેસવું = ઉતાવળમાં કે વગર વિચાર્યે બોલી નાખવું.
૧૯. બોલી રહેવું = બોલવાનું પૂરું કરવું.
૨૦. બોલીએ તે બાપના વચન શું પાળીએ = બોલવા પ્રમાણે વર્તન હોવું જોઈએ.
૨૧. બોલે તે બે ખાય = નહિ બોલ્યામાં નવ ગુણ; ન બોલવું તે સારૂં.
૨૨. બોલે તેનાં બોર = બોલનાર માણસ જ પોતાનું ધારેલું કાર્ય કરી શકે છે, શાંત રહેનાર નહિ.
૨૩. બોલે નહિ તે-પણ બોળે = થોડું બોલે એ થાંભલો કોરે; બોલે નહિ તે કરી દેખાડે; ઊભરો કાઢે નહિ તે ખરાબ કરે; ન બોલનાર ગુપ્ત રીતે બહુ નુકસાન કરે.
૨૪. બોલે નહિ ત્યારે હા જ સમજવી = મૌનપણું એ સંમતિ કે હકાર સૂચવે છે.
૨૫. બોલે બંધ ન હોવો = બોલવામાં નિશ્ચય ન હોવો; વારે ઘડીએ કે વખતોવખત બોલેલું ફેરવી નાખવું.
૨૬. બોલે બોલે મોતી ખરવાં = (૧) બોલે બોલ મોતી જેવા અમૂલ્ય ગણી ઝડપી લેવા. (૨) વાણીમાં અતિશય મીઠાશ હોવી; મીઠી અને પ્રિય વાણી હોવી.
૨૭. બોલેલું કાંઈ પાછું મોંમાં પેસવાનું છે ? = બોલેલા શબ્દો ફરી ગળી શકાતા નથી.
૨૮. બોલેલું પાછું ગળવું = બોલેલા શબ્દો પાછા ખેંચી લેવા.
૨૯. બોલ્યા વગર મા યે ન પીરસે-બોલે તેનાં બોર વેચાય = ગાજે તેનું વાજે; બોલકો માણસ ફાવી જાય.
૩૦. બોલ્યા સામું જોવું = કોઈ કંઈ અજુગતું બોલી ગયું હોય તો તેથી દુઃખ લગાડવું અથવા ગુસ્સો કરવો.
૩૧. બોલ્યા સામું ન જોવું = અજુગતું બોલાયું હોય તેને મનમાં ન લાવવું; અજુગતું બોલ્યાનું દુઃખ ન લગાડવું.
૩૨. બોલ્યું બહાર પડે ને રાંધ્યું વરે પડે = (૧) ગયો સમય પાછો ન આવે. (૨) બોલ્યું ન બોલ્યું થાય નહિ. (૩) વિચાર્યા વગર બોલવું નહિ.
૩૩. સામે બોલવું = (૧) વિરુદ્ધ બોલવું. (૨) સામા થવું; ઉદ્ધતાઈ કરવી.