તાવમાં વપરાતી એક દવા. શોધેલ સીસું, કલાઈ અને પારો સરખે ભાગે લઈ લીંબુના રસમાં ઘૂંટી તેથી બમણા તાંબાના પતરા ઉપર લેપ ચડાવવો. એ પ્રમાણે બીજી વાર તાંબાથી બમણો ગંધક લીંબુના રસમાં ઘૂંટી લેપ ચડાવેલ તાંબાના પતરા ઉપર ચડાવવું. તે પછી તાંબાથી આઠગણું ગંધક અને મોરથૂથુ વાટી એક સારી હાંડલીમાં તેમાંથી અર્ધ ભૂકો નીચે નાખી લેપ કરેલ પતરૂં ભૂકા ઉપર મૂકી ગંધક અને મોરથૂથાનો બાકી રહેલ ભૂકો નાખવો. તે ઉપર એક શકોરૂં ઊંધું મૂકી માટીથી હાંડલી સાથે છાંદી લેવું. તેને ચૂલે ચડાવી ત્રણ પહોર ખૂબ તાપ આપવો. તાંબાની ભસ્મ થઈ જાય ત્યારે તે ભસ્મ એક ભાગ, પારાની ભસ્મ એક ભાગ, અને વછનાગ બે ભાગ લઈ તે બધાંને કાળાં મરીના કવાથની સાત ભાવના દેવી. એ પ્રમાણે તેમાં પીપર, સૂંઠ, આદુનો રસ, ચિત્રકનો રસ, ભેંસ, ડુક્કર, કૂકડી, કબૂતર અને મોરનાં પિત્તની છૂટી છૂટી સાત ભાવના દઈ વાટવું. પાછું ઉપર પ્રમાણે ફરી પકાવી પાકને આદુના રસમાં ઘૂંટી એક એક રતીની ગોળી કરવી. આદુના રસના અનુપાન સાથે આ ગોળી આપવાથી હરકોઈ જાતનો ભયંકર સન્નિપાત મટતો હોવાનું મનાય છે. તેનાથી ગરમી થાય તો ઠંડા ઉપચાર કરવા.

થોડા વખતનો તાવ મટાડનાર એક ઔષધ. તેની બનાવટઃ શોધેલ પારો અને ગંધક સરખે ભાગે અને તેથી બમણાં કાળાં મરી લઈ રોહૂ માછલીના પિત્તમાં ત્રણ દિવસ ખરલમાં ઘૂંટી તે બરાબર શેકેલ ટંકણખાર મેળવવો. તેની માત્રા ત્રણ રતીની છે. આદુના રસ સાથે તે લેવાથી નવો તાવ દૂર થવાનું અને મલેરિઅ તાવમાં લાભ થતો હોવાનું મનાય છે.

નિરામ એટલે આમ વગરના તાવ માટે રસની બનાવટ. પારો, ગંધક, ટંકણ અને મરી સરખે ભાગે અને તે બધાંની બરાબર વછનાગ મેળવી ચોવીસ પહોર સુધી માછલાંના પિત્તમાં ઘૂંટવું. તેની માત્રા એકથી બે રતી અને અનુપાન આદુનો રસ છે.