“ Ek Javab ”   Chhella 12 kalak na dhomdhar varsad pachhi no e ughad hato. Vatavarn  ma evi to madakta hati ke te kooine pan potane manava majbur karide. Khulla aakashma chhuta-chhavaya thoda vadalo rahi gaya hata je surajna kiranone dharti par aavta […]

ગુરુનાનક ધર્મ યાત્રા પર નીકળ્યા હતા. ગામની ધર્મશાળામાં મુકામ નાખ્યો. ભાવિક ભક્તોનું ટોળું તેની આજુબાજુ ફરી વળ્યું. જમવાનો વખત થયો. એટલે એક ગરીબ લુહાર પોતાના ઘરેથી મકાઈના બે રોટલા લઇ આવ્યો. બીજી બાજુ ગામનો જમીનદાર પણ પોતાના માણસો પાસે પોતાની એ વિવિધ વાનગીઓનો થાળ ઉપડાવીને આવી પહોંચ્યો. હવે ગુરુનાનક આગળ બે જાતના ભોજન પડ્યા હતા. […]

વર્ષો પહેલાંની આ સાવ સાચી વાત છે. હૈદરાબાદ વિશ્ર્વવિદ્યાલયના ચોગાનમાં એક લીમડાનું ઝાડ ઊભું હતું. આંખોને ઠારતું, શીતળ છાંયડો પાથરતું આ ઝાડ વિદ્યાર્થીઓને જ નહિ, શિક્ષકોને પણ બહુ ગમતું હતું. સૌ એના છાંયામાં બેસતા. એની ડાળો પરથી પંખીઓ ટહુકાઓનો વરસાદ વરસાવતાં. એમાં મન ભરી ભીંજાઈને સૌ તરબોળ થઈ જતા. વિશ્ર્વવિદ્યાલયમાં વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા દિવસે દિવસે વધતી […]

  પાંચ દાયકા પહેલાની વાત છે. જયારે માણસોના મનમાં વિશાળતા અને તનમાં ચેતના ભરપૂર રહેતી. સૂર્યના આછા પ્રકાશમાં સૂતેલું આખુંય ગામ ધીમે ધીમે જાગી રહ્યું હતું. મંદિરમાં થતા ઘંટારવે સૌના કાનમાં પ્રવેશી સૌને કામમાં પ્રવૃત્ત કર્યા. ગાય-ભેંસના ગળે બાંધેલી ઘંટડીના અવાજથી ગામ જાણે ફરી જીવંત બની ગયું. પાદરમાં ઊડતી ધૂળની ડમરીઓએ વાતાવરણમાં પોતાની સાક્ષી પુરાવી. […]

[ ‘વીણેલાં ફૂલ’ પુસ્તકમાંથી સાભાર.] સવારના પહોરમાં રસોડામાં વાસણ પડવાના અવાજથી એકદમ આખા ઘરની ઊંઘમાં ખલેલ પહોંચી. મીઠી ઊંઘ ઊડી જતાં ચિડાયેલી રમા બબડતી આવી : ‘ઓહ, આ ઘરમાં તો કોઈ સુખે સુવાય નથી દેતું !’ સામે સસરાને જોયા. એ થોડા ગભરાયેલા અને ખિસિયાણા પડી ગયા હતા. બોલ્યા, ‘વહુ, બરાબર દેખાતું નથી. ચશ્માં બદલવાં પડશે. […]

એક કઠિયારો ખૂબ જ સમયથી એક શેઠને ત્યાં કામ કરતો હોવા છતાં એને પગારવધારો મળતો ન હતો. તેવામાં શેઠે બીજા કઠિયારાને કામે રાખ્યો, બીજે જ વર્ષે તેનો પગાર વધવા માંડ્યો. આ જોઈ પહેલા કઠિયારાએ પોતાને તો કદી પગારવધારો નહિ મળવાની ફરિયાદ કરી. શેઠે જવાબ આપ્યો, વર્ષોથી જેટલાં ઝાડ તું કાપતો હતો, તેટલાં જ ઝાડ આજે […]

એક હતું શિયાળ અને એક હતો સસલો.  બંને જણાને એકવાર ભાઈબંધી થઈ. બેઉ જણા એક વાર ગામ ચાલ્યા. રસ્તામાં બે મારગ આવ્યા. એક મારગ હતો ચામડાનો અને બીજો હતો લોઢાનો. શિયાળ કહે – હું ચામડાને રસ્તે ચાલું. પછી શિયાળ ચામડાને રસ્તે ચાલ્યું ને સસલો લોઢાને રસ્તે ચાલ્યો. લોઢાને રસ્તે ચાલતા એક બાવાની મઢી આવી. સસલાને ખૂબ […]

દ્રોણાચાર્યે કૌરવા તથા પાંડવોને ધનુર્વિદ્યા અને અનેક પ્રકારની શસ્ત્રવિદ્યામાં પારંગત કરવા માડ્યા ત્યારે કેટલાક બીજા રાજાઓ અને રાજ પુત્રો એમની પાસે અસ્ત્ર-શસ્ત્ર વિદ્યા શિખવા માટે આવવા માડ્યા. વૃષ્ણીઓ અધકો અને કર્ણે પણ એમની પાસે આવીને વિદ્યા શીખી. અર્જુન ધનુરવિદ્યાનુ વધુમા વધુ જ્ઞાન મેળવવા હંમેશા દ્રોણાચાર્યપાસે જ રહેતો હતો તે તેમનો લાડલો શિષ્ય હતો. દ્રોણાચાર્ય પોતે પણ […]

ગંગામાને દીકરા તો હતા નહિ.  કુટુંબમાં કહી શકાય તો માત્ર બે દીકરીઓ હતી. ગંગામાની તબિયત એકાએક બગડી જવાનાં સમાચાર સાંભળીને એ બંને સાસરેથી આવી ગઈ હતી. છેવટે, જે ઘડીને સૌ રાહ જોતાં હતાં એ ઘડી આવી પહોંચી. માના મોઢામાં બંને દિકરીઓએ ગંગાજળ મૂક્યું…. ને ગંગામામાં શક્તિનો સંચાર થયો. એમના હોઠ ફફડ્યા. એટલું જ નહિ, અવાજ […]

એક પળ માં નિખરવાનું,એક પળ માં વીખરવાનું, આ ફૂલ જે ખીલ્યું,તે ખીલીને તો ખરવાનું, હોડી ન હલેસાં હો, ન શઢ હો ન સુકાની હો, દરિયોય જ દેખાતો ને પાર ઉતારવાનું…….. ‘આદિલ’ મન્સૂરી એક શેઠ પાસે પુષ્કળ ધન હતું પણ મનની શાંતિ નાં હતી એ સતત ચિંતાતુર રહેતા હતા.પોતાની આ સમસ્યા લઈને તેઓ એક સાધુ પાસે […]

ઘણા સમય પહેલાંની વાત છે. એક ચકલી એવા રાજમાર્ગે રહેતી હતી જ્યાંથી અનાજથી ભરેલી ગાડીયો પસાર થતી. ચોખા, મગ ,તુવેરના દાણા જ્યાં-ત્યાં વિખરેલા રહેતા હતા. તે મન ભરી દાણા ચણતી. એક દિવસ તેને વિચાર્યુ કે મને એવું કાંઈક કરવું જોઈએ કે અન્ય પક્ષી આ રાસ્તા પર ના આવે નહિતર,મને દાણા ઓછું મળશે . તે બીજી […]

એક વાર અકબર બાદશાહ ને મનમાં પ્રશ્ન થયો કે મારા રાજ્યમાં એવા કેટલા પુરુષ હશે કે જે પોતાની પત્નીના હુકમ પ્રમાણે ચાલે છે. તેમણે તરત જ બિરબલ ને બોલાવ્યો અને પુછ્યું બિરબલ આપણા રાજ્યમાં એવા કેટલા પુરુષ હશે જેના ઘરમાં એની પત્નીનું ચાલતુ હોય.? બિરબલ બોલ્યો જહાપનાહ આપણા રાજ્યની વાત છોડો આખી દુનિયાના ઘરોમાં પત્નીનું […]